Gạo lứt thuộc nhóm ngũ cốc. Tuy nhiên, gạo lứt được xếp vào loại ngũ cốc nguyên hạt mặc dù gạo đã được loại bỏ lớp vỏ cứng ở bên ngoài, nhưng hạt gạo lứt vẫn còn giữ nguyên được phần cám gạo và mầm gạo. Đồng thời những thành phần này chứa khác nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Gạo lứt và cách phân loại gạo lứt
Gạo lứt có thể được phân loại thành gạo lứt tẻ và gạo lứt nếp:
Gạo lứt tẻ cũng có nhiều loại khác nhau như gạo lứt hạt ngắn, hoặc gạo lứt hạt hoặc gạo lứt tẻ hạt dài… Đối với gạo lứt tẻ trước khi nấu cần thực hiện vo gạo và ngâm gạo với nước trong một thời gian, sau đó mới đem gạo đi nấu thì gạo sẽ nhanh chín và dễ tiêu hoá hơn khi sử dụng.
Gạo lứt nếp thường có nguồn gốc từ các loại gạo nếp tương tự như nếp hương, nếp cái hoa vàng,… và đặc điểm của loại gạo lứt nếp thường sẽ mềm và dẻo hơn so với gạo lứt tẻ và sử dụng gạo lứt nếp để nấu xôi hoặc làm bánh…
Ngoài ra, có thể phân loại gạo lứt theo màu sắc hạt gạo:
Gạo lứt trắng: Những loại gạo lứt này khá phổ biến, và đặc biệt rất giàu giá trị dinh dưỡng đồng thời loại gạo này cũng phù hợp với khẩu vị của nhiều đối tượng
Gạo lứt màu đỏ: Loại gạo lứt đỏ có thành phần dinh dưỡng khá phong phú đặc biệt phù hợp với những người có chế độ ăn chay hoặc những người cao tuổi hoặc những người bệnh mắc đái tháo đường. Tuy nhiên, khi sử dụng gạo lứt đỏ cần phân biệt loại gạo này với gạo huyết rồng. Bởi vì gạo huyết rồng có thể làm tăng chỉ số đường huyết của cơ thể. Và loại gạo này chắc chắn không phù hợp với những người đang mắc bệnh đái tháo đường.
Gạo lứt màu đen: Loại gạo này thường có hàm lượng đường khá ít và ngược lại hàm lượng chất xơ rất nhiều, cùng với các chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bên cạnh đó, gạo lứt màu đen còn chứa nhiều thành phần dinh dưỡng khác tốt cho sức khỏe của người sử dụng.
Công dụng của gạo lứt
Gạo lứt là loại gạo chỉ xay và bỏ vỏ trấu nên vẫn còn lớp cám gạo. Gạo lứt rất giàu giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là các sinh tố và nguyên tố vi lượng. Ngoài dùng để nấu cơm, gạo lứt còn có thể chế biến thành nước gạo lứt, rất tốt cho sức khỏe và sắc đẹp. Những giá trị dinh dưỡng có trong gạo lứt có công dụng như sau:
- Giúp giảm cân: Nước gạo lứt rang có thể giúp giảm cân hiệu quả và lành mạnh. Nước gạo lứt rang rất ít calo, vì vậy có thể giúp ngăn ngừa chất béo tích tụ và đốt cháy calo, giảm cảm giác đói.
- Tăng cường sự trao đổi chất: Gạo lứt có hàm lượng chất xơ cao vì vậy rất tốt cho hệ tiêu hóa, tăng cường sự trao đổi chất. Điều này giúp cho người sử dụng duy trì thân hình lý tưởng.
- Kiểm soát lượng đường trong máu: Những người đang mắc bệnh tiểu đường sẽ giúp giảm lượng đường tiêu thụ, vì vậy rất tốt cho việc kiểm soát lượng đường trong cơ thể. Đồng thời, việc ăn gạo lứt sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Giảm các cholesterol xấu: Gạo lứt có chứa nhiều chất xơ và vitamin nên sẽ hạn chế được các cholesterol xấu, hạn chế chế nguy cơ gây các bệnh tiểu đường, huyết áp, tim mạch…
- Ngăn ngừa bệnh sỏi thận: Nguyên nhân gây sỏi thận là ăn quá mặn hoặc uống ít nước. Tuy nhiên, những chất xơ có trong gạo lứt có công dụng hạn chế sự hình thành sỏi thận.
- Ngăn ngừa oxy hóa: Gạo lứt có công dụng ngăn ngừa quá trình oxy hóa do vitamin và khoáng chất trong gạo lứt giúp cơ thể đào thải các mầm bệnh nguy hiểm.
- Giúp xương và răng chắc khỏe, ngăn ngừa ung thư: Gạo lứt có một hàm lượng magie cao giúp cho xương chắc khỏe. Bên cạnh đó, thành phần selen và polyphenol có trong thực phẩm này giúp chống bệnh ung thư.
- Ngăn ngừa bệnh do axit uric: Ngoài những người cao tuổi thường xuyên bị bệnh axit uric thì những người có lối sống không lành mạnh cũng có nguy cơ bị axit uric. Vì vậy các khoáng chất, vitamin hay chất chống oxy hóa và magie sẽ giúp kiểm soát nồng độ axit uric trong cơ thể.
- Hạn chế được tình trạng stress: Stress sẽ ảnh hưởng đến tâm lý và khiến thể chất suy yếu. Stress còn có thể gây trầm cảm hoặc là căn nguyên nhiều bệnh nguy hiểm. Vì vậy, các khoáng chất, vitamin có trong gạo lứt sẽ giúp người dùng giải tỏa mệt mỏi sau một ngày căng thẳng.
Gạo lứt làm món gì?
Với những công dụng tuyệt vời như trên, gạo lứt làm món gì để có thể phù hợp với mục đích sử dụng? Theo đó, bạn có thể sử dụng gạo lứt để làm một số món như sau:
Cơm gạo lứt trộn
Ai ai cũng đều có chung thắc mắc tại sao chỉ là những hạt gạo nhỏ bé mà ẩn sâu lại có nhiều chất dinh dưỡng và tác dụng cho sức khỏe đến thế. Tất cả cũng bởi gạo lứt chỉ được xay bỏ lớp vỏ mà không bóc lớp cám gạo đi.
Tuy nhiên cũng không cần phải quá lo lắng gạo lứt sẽ khó dùng bởi hương vị của nó không hề thua kém gì những hạt gạo trắng dẻo bùi khác mà bạn vẫn hay dùng hằng ngày.
Nếu vẫn chưa tin thì hãy điểm ngay qua món cơm gạo lứt trộn. Cơm gạo lứt sau khi nấu mềm thơm quyện cùng các nguyên liệu khác như ớt chuông, hạt sen, đậu hũ,… sẽ khiến bạn phải chìm đắm không thôi.
Trà gạo lứt
Ngoài việc là 1 món ăn đầy bổ dưỡng thì gạo lứt còn gây được sự bất ngờ rất lớn bằng việc góp mặt trong các món thức uống. Vậy sự xuất hiện này tại sao lại được chú ý đến thế, tất cả cũng có nguyên do của nó, muốn tìm câu trả lời thì hãy để món trà gạo lứt trả lời nhé.
Đây là món trà góp phần không nhỏ trong quá trình làm đẹp cũng như giảm cân cực kì hiệu quả cho các chị em phụ nữ. Cho nên cũng không quá khó hiểu khi món trà này được rất nhiều người săn đón.
Trà gạo lứt còn là sự kết hợp hoàn hảo cùng đậu đỏ hay mật ong đều rất tuyệt vời. Bất kể dùng nóng hay lạnh món trà này cũng đem đến cho mọi người được nhiều sự bất ngờ.
Sữa gạo lứt
Thật không có từ ngữ nào diễn tả được về các công dụng của gạo lứt. Tuy nhỏ bé là thế mà lại chứa nhiều vitamin E, vitamin B1,… cho đến ngăn ngừa các bệnh về tim mạch cũng rất tốt.
Do đó chúng ta đã tận dụng hết mức có thể để kết hợp gạo lứt cùng vô vàn nguyên liệu khác nhằm tạo ra những món ăn, thức uống đa dạng đến mọi người. Một trong số đó là món sữa gạo lứt siêu hấp dẫn kia.
Với vài bước đơn giản từ sữa tươi và chiết xuất gạo lứt thơm ngon bạn đã có ngay trên tay 1 chai sữa thật đặc biệt. Vị béo ngọt của nó không dễ để tìm được đâu đấy.
Bạn có thể cho vào tủ lạnh để cả gia đình cùng thưởng thức. Chắc chắn sẽ khiến mọi người phải giành giựt không ngừng.
Cháo gạo lứt
Từ những hạt gạo trắng mướt tinh tươm đã có hàng loạt món cháo ngon được ra đời như cháo trắng, cháo lòng,…. Vậy thì với gạo lứt sẽ như thế nào đây nhỉ, liệu rằng có tạo ra được sức hút mãnh liệt để đánh bật và trở nên vang dội khắp nơi hay không.
Câu trả lời sẽ là có bởi qua món cháo gạo lứt sau đây sẽ thay mặt nói lên tất cả. Nếu như bạn cảm thấy cơ thể mệt mỏi, không được khỏe, thậm chí là dạ dày đang có vấn đề thì hãy cho phép món cháo được giúp đỡ chăm sóc bạn.
Gạo lứt đem nấu lên cùng đậu đỏ, khoai lang tím, táo tàu khô nên về độ dinh dưỡng không cần phải bàn cãi. Những hạt gạo lứt mềm dẻo cùng các nguyên liệu khác quyện vào nhau khiến cho ai ai cũng đều muốn phải được thưởng thức ngay lập tức.
Cơm cuộn gạo lứt
Món cơm cuộn có xuất xứ từ xứ sở Hàn Quốc đầy lộng lẫy tuy nhiên khi món ăn về đến Việt Nam đã tạo được cơn sốt ở trong giới trẻ lẫn tất cả mọi người.
Cốt lõi để làm nên thành công của món ăn đó chính là nhờ sự dẻo mềm của các hạt cơm kết dính lại với nhau rồi đem cuộn lại thành những khoanh tròn với các nguyên liệu khác.
Nếu là như thế thì hôm nay hãy thử đổi mới 1 tí cho bữa ăn thêm phần hấp dẫn với món cơm cuộn gạo lứt này nhé. Cho dù bạn là ai thì chỉ cần ngay từ miếng đầu tiên cũng lập tức bị nó quyến rũ mà si mê.
Cũng như bao món cơm cuộn khác, cơm cuộn gạo lứt cũng có trứng gà, xúc xích, dưa leo,… giúp đỡ để trở nên hoàn hảo hơn. Cắn đến đâu các nguyên liệu quyện với hạt cơm bùi bùi tạo sự kết hợp vô cùng nhịp nhàng cho cảm giác thật khó quên.
Ngoài những món trên, bạn cũng có thể sử dụng gạo lứt để thay thế gạo trắng trong bữa ăn hàng ngày, điều này rất tốt cho sức khỏe, hệ tiêu hóa và ngăn ngừa được một số bệnh nguy hiểm.
Cách nấu cơm gạo lứt như thế nào?
Để biết gạo lứt nấu như thế nào cho thơm ngon, bổ dưỡng thì trước tiên bạn nên biết cách chọn gạo lứt. Hiện có nhiều loại gạo lứt, mỗi loại sẽ có 1 công dụng và cách nấu khác nhau. Vì vậy, bạn nên chọn loại gạo phù hợp với nhu cầu và mua gạo lứt sạch, điểm bán uy tín, nếu thấy gạo không bị mối, mọt thì sử dụng được.
Bên cạnh đó, mỗi lần ăn, lượng gạo lứt sẽ ít hơn gạo trắng, vì vậy bạn nên chọn túi gạo lứt nhỏ để tránh tình trạng gạo tiếp xúc lâu với bên ngoài không khí hoặc bạn có thể chọn loại gạo được bảo quản trong túi hút chân không. Dưới đây là cách nấu gạo lứt phổ biến nhất:
Bước 1: Vò sơ qua gạo lứt, sau đó ngâm gạo bằng nước ấm. Thời gian ngâm gạo ít nhất là 1 – 2 tiếng. Lý do phải ngâm gạo lứt là giúp loại bỏ asen trong gạo cũng như loại bỏ các chất gây khó tiêu, giúp gạo mềm để dễ nấu và dễ ăn hơn. Trường hợp nấu với các loại đậu hay nấu cháo gạo lứt yến mạch thì nên ngâm đậu và yến mạch cùng lúc để nấu cùng với gạo lứt.
Bước 2: Sau khi ngâm với nước, vo gạo lại một lần nữa để kỹ hơn và đổ nước ngâm đi. Tiếp đó, đong nước để nấu cơm với tỉ lệ nước – gạo là 2:1. Tuy nhiên, cần lưu ý một điều là lượng nước đong để nấu cơm phải dựa theo lượng gạo ban đầu trước khi ngâm, bởi sau khi ngâm, gạo đã nở ra rất nhiều, do đó khi nấu cơm sẽ bị nhão, ăn không ngon.
Bước 3: Sau khi đã đong nước vào nồi thì nên cho một ít muối vào cùng rồi bật công tắc. Khi cơm ở chế độ hâm nóng, đợi khoảng 15 – 30 phút cho cơm mềm và nở đều hơn.
Bước 4: Chuẩn bị bữa ăn với cơm gạo lứt thơm ngon hoặc có thể ăn kèm các món ăn theo sở thích.
Như vậy, gạo lứt có công dụng rất tốt, tùy vào mục đích sử dụng cũng như sở thích của mỗi người có thể chế biến gạo lứt thành nhiều món khác nhau.
>>>Xem thêm:
3 cách làm bún gạo lứt trộn ngon miệng dễ làm giúp hỗ trợ giảm cân
