Những ngày nắng nóng sắp tới, Cùng nhau đi ngắm ruộng bậc thang tuyệt đẹp nhé!
Mù Cang Chải
Nói đến ruộng bậc thang đẹp nhất trên mảnh đất hình chữ S thì không thể nào chúng ta lại quên cái tên Mù Cang Chải. Nơi đây vốn là “người con cưng” của thiên nhiên khi được ban tặng biết bao nhiêu là cảnh sắc làm rung động lòng người, mọi cảnh vật đều rất đỗi bình yên và mộc mạc. Và dĩ nhiên, hình ảnh những thửa ruộng bậc thang Mù Cang Chải là một trong những “gương mặt đại diện” cho nét đẹp kiệt tác đấy.
Bằng chứng “không thể chối cãi” dành cho nhận định này có lẽ là sự kiện nổi bật vào năm 2007, khi ruộng bậc thang huyện Mù Cang Chải được xếp hạng là di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia, và đầu năm 2022 danh thắng này mới sở hữu thêm bằng xếp hạng “Di tích quốc gia đặc biệt” nữa cơ đấy. Đây quả thực là một di sản quý giá của quốc gia, đặc biệt chúng được tạo nên bởi những “nghệ sĩ chân đất” là người con chất phát tại nơi đây qua nhiều thế hệ. Họ đã dành tình yêu thương đặc biệt cho Mù Cang Chải khiến bao người phải mê mẩn ngay khi đặt chân tới đây vào mùa lúa chín lẫn mùa nước đổ.
Năm 2018, Mù Cang Chải từng lọt top 12 ruộng bậc thang đẹp nhất thế giới theo công bố của Telegraph – tờ báo nổi tiếng nước Anh. Bởi thế, đây chắc chắn là một địa điểm ngắm ruộng bậc thang tại Việt Nam mà bạn không thể bỏ qua. Vậy bạn có biết ruộng bậc thang Mù Cang Chải ở đâu không?
Mù Cang Chải là thị trấn nhỏ miền núi ở phía Tây tỉnh Yên Bái, ở ngay dưới dãy Hoàng Liên Sơn, cách Hà Nội khoảng 300km. Vì đặc thù về địa hình và khí hậu nên hằng năm, người Mông tại đây chỉ gieo trồng một vụ lúa duy nhất. Trong đó, mùa nước đổ ở Mù Cang Chải thường rơi vào tháng 5 – tháng 6, còn mùa lúa chín sẽ diễn ra vào mùa thu, khoảng tháng 9 đến tháng 10.
Ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải gồm những mảnh ruộng nhỏ, được vỡ ra ở từng ngọn núi có độ cao 800 – 1700m. Dưới bàn tay lao động và sự sáng tạo của con người, ruộng bậc thang đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp giữa núi non hùng vĩ. Khoảng thời gian tuyệt nhất mà bạn nên đến thăm địa điểm ngắm ruộng bậc thang này là mùa nước đổ và mùa lúa chín.
Vào mùa nước đổ, Mù Cang Chải ban ngày mang vẻ đẹp thuần chất, trong trẻo với mặt nước lấp lánh, đất nâu, mây trắng và trời xanh. Về đêm, khắp đất trời được bao phủ bởi những mảng sáng tối kỳ ảo, huyền bí với ánh trăng màu bạc trên cao. Ngược lại, khi thu sang, các ruộng đồng thay màu vàng ươm, óng ả, mùi hương lúa mới cũng phảng phất trong không khí, làm say đắm lòng người.
Ruộng bậc thang Sapa
Hẳn những ai mới ghé thăm Sapa lần đầu đều phải ngỡ ngàng trước khung cảnh những thửa ruộng bậc thang Sapa vươn mình và trải dài tít tắp đến tận chân trời. Khung cảnh thiên nhiên ngoạn mục mỗi độ thu về, với những cánh đồng mấp mô theo sườn núi giữa đất trời Tây Bắc đã được Tạp chí du lịch Travel and Leisure (Mỹ) công nhận là 1 trong 7 thửa ruộng bậc thang đẹp, kỳ vỹ nhất châu Á và thế giới.
Vùng cao Sapa, Lào Cai thuộc vùng tiểu khí hậu á nhiệt đới gió mùa và phải chờ mùa nước đổ đến tháng 5 – tháng 6 hằng năm mới vào vụ gieo cấy lúa. Thời điểm này cũng là lúc xuất hiện những khung cảnh ruộng bậc thang ngoạn mục tại Sapa, Bắc Hà, Bát Xát, Si Ma Cai…
Không giống với những vùng đất khác ở Tây Bắc, Sa Pa chỉ có một vụ lúa duy nhất trong năm và mùa gặt sẽ bắt đầu từ giữa tháng 8 đến hết tháng 9. Mùa lúa chín ở Sa Pa cũng rải rác theo địa điểm và thời tiết hàng năm. Năm nay, những thửa ruộng ở Nậm Cang, cách trung tâm thị xã khoảng 50 km chín sớm, dệt nên những tấm thảm vàng óng khắp thung lũng.
Ngắm nhìn khung cảnh núi non hùng vĩ, không ít người liên tưởng đến “một dãy Alps” trong lòng Sa Pa. Song, lại thân thương và đậm chất Tây Bắc bởi những thửa ruộng bậc thang ôm theo sườn núi. Từng lớp, từng lớp ruộng bậc thang với sắc xanh mướt xen lẫn chín vàng, kéo nhau chạy tít tắp tới chân trời, bao bọc xung quanh là những dãy núi hùng vĩ cùng bầu trời cao xanh tạo nên bức tranh khoáng đạt và thi vị.
Ruộng bậc thang ở Sa Pa đã được hình thành nhờ quá trình canh tác của đồng bào dân tộc thiểu số địa phương từ hàng trăm năm trước. Do địa thế không bằng phẳng, họ vạt những sườn núi thành bậc thang, rồi dẫn nước từ núi cao về trồng lúa. Vì vậy những thửa ruộng nơi đây là kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp của tạo hóa và sự khéo léo, cần mẫn của biết bao thế hệ người dân địa phương.
Vẻ đẹp đó là lý do tờ báo Ấn Độ India Times ca ngợi ruộng bậc thang ở Sa Pa là khung cảnh ngoạn mục và mang tính biểu tượng của du lịch vùng cao Tây Bắc, được định vị trên bản đồ du lịch thế giới. Còn tờ Channel News Asia gợi ý Sa Pa là một trong 10 điểm đến tránh nóng lý tưởng ở châu Á, không chỉ bởi thời tiết mát lạnh mà còn vì những bản làng yên bình, ruộng bậc thang tuyệt mỹ cùng những câu chuyện văn hóa ẩn chứa.
Dạo bộ trên những con đường quanh co khắp bản làng, hít căng lồng ngực không khí trong trẻo và thu vào tầm mắt ngút ngàn ruộng bậc thang, nương ngô và khói lam chiều, mọi muộn phiền như biến tan, chỉ còn lại sự bình yên trong tâm trí.
Nếu không kịp đón mùa lúa vàng ở Nậm Cang, du khách đừng vội lo lắng vì ruộng bậc thang ở thung lũng Mường Hoa, bản Tả Phìn, Tả Van tại trung tâm thị xã vẫn còn khoác trên mình màu áo xanh rì, tươi mới.
Lúa phủ khắp sườn đồi rồi tràn xuống thung lũng, ôm lấy những bản làng và dòng suối thơ mộng… Cả không gian xanh mướt một màu, thơm mùi lúa mới, tạo nên khung cảnh căng tràn sức sống, báo hiệu mùa màng bội thu.
Bên cạnh dạo bộ, du khách lựa chọn “góc nhìn của những chú chim”, để ngắm khung cảnh mùa lúa ngoạn mục của Sa Pa trên tuyến cáp treo tới đỉnh thiêng Fansipan. Nắng hè rọi soi qua những áng mây, tạo thành những vệt sáng tối điểm tô cho khung cảnh hùng vĩ của núi rừng Hoàng Liên Sơn và cả những thung lũng xanh màu lúa mới.
Đặc biệt, khi đến với đỉnh thiêng Fansipan ở độ cao 3.143m, du khách như được dạo bước giữa chốn “bồng lai tiên cảnh”, nơi đất trời gặp gỡ. Tiết trời mát lạnh giữa mùa hè và bản làng mây trắng quấn quýt đôi chân. Chinh phục đỉnh Fansipan, dạo bộ trên những con đường men theo thế núi và chiêm bái quần thể tâm linh thâm nghiêm, du khách sẽ được trở về với vòng tay ôm ấp của mẹ thiên nhiên, tạm gác lại những bộn bề cuộc sống.
Ruộng bậc thang Y Tý
Bên cạnh Sapa, Y Tý cũng là một địa điểm ngắm ruộng bậc thang ở Lào Cai, được Bộ VHTTDL xếp hạng là Di tích quốc gia danh lam thắng cảnh. Y Tý nằm ở độ cao trên 2000m so với mực nước biển, thuộc xã 135, huyện Bát Xát, Lào Cai. Đây cũng là nơi duy nhất có người Nhị Hà sinh sống.
Mùa nước đổ hay mùa đổ ải ở Y Tý rơi vào tháng 5 – tháng 6. Trong khi đó, mùa lúa chín lại diễn ra trong khoảng từ cuối tháng 8 đến gần cuối tháng 9. Vào mỗi thời điểm, ruộng bậc thang Y Tý lại thể hiện những gam màu khác nhau, hòa cùng vẻ đẹp tự nhiên của đất trời.
Ruộng bậc thang tại đây được xây dựng trên cơ sở tận dụng diện tích núi hẹp và đồi dốc, được bao bọc bởi núi rừng trùng điệp. Bởi thế, hầu hết cảnh quan ruộng đồng sẽ có địa hình giống nhau. Các thửa ruộng sẽ trải dài từ thung lũng lên núi, với các tầng chồng lên nhau và đồi núi bao quanh.
Vào mùa nước đổ, ruộng bậc thang sẽ ngập đầy nước, phản chiếu đủ sắc màu, điển hình như màu nâu của đất, màu vàng của nắng và màu mây trời xanh trắng đan xen. Đến khi lúa vàng trĩu bông, khắp đất trời Y Tý lại phủ kín màu vàng óng ả của lúa chín. Điều này cùng với những nụ cười hồn nhiên, vô tư của trẻ em và sự tất bật của mùa gặt đã tạo nên khung cảnh bình dị, rất đỗi nên thơ.
Ruộng bậc thang Pù Luông
Pù Luông trong tiếng Thái là đỉnh núi cao nhất. Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông thuộc hai huyện Bá Thước và Quan Hóa, cách thành phố Thanh Hóa 130 km về phía Tây Bắc.
Với diện tích hơn 17.600 ha cùng hệ động thực vật phong phú, Pù Luông gây ấn tượng với du khách bằng vẻ đẹp hoang sơ của những khu rừng rậm nguyên sinh, những thửa ruộng bậc thang cùng với cuộc sống yên bình của đồng bào dân tộc miền núi. Đây là điểm du lịch hấp dẫn dành cho những ai yêu thiên nhiên và muốn khám phá những vùng đất mới.
Ba địa điểm có tiềm năng lớn để khai thác thành khu nghỉ mát tại đây là Bản Đôn nơi có di sản ruộng bậc thang đẹp nhất Pù Luông, Son Bá Mười (xã Lũng Cao) và đỉnh Pù Luông cao 1.700 m tại khu vực xã Thành Sơn. Ngoài ra xung quanh Pù Luông còn có nhiều điểm du lịch nổi tiếng như Bản Lác (Mai Châu), suối Cá Thần Cẩm Lương, Rừng Cúc Phương (Ninh Bình), Thành nhà Hồ (Thanh Hóa),… tạo thành tuyến hành trình du lịch hấp dẫn.
Thanh Hóa được biết đến nhiều nhất với các bờ biển đẹp và tấp nập du khách ghé thăm hàng năm. Vì thế, ít ai biết rằng, nơi đây còn có một địa danh tuyệt đẹp như Pù Luông – địa điểm ngắm ruộng bậc thang yên bình, hoang sơ.
Pù Luông là một khu bảo tồn thiên nhiên, nằm ở phía Tây Bắc vùng đất Lam Sơn. Ruộng bậc thang ở đây đều do người dân tộc Thái cấy cày. Đặc biệt, đây cũng là một nơi hiếm hoi có thể trồng hai vụ lúa trong năm với mùa nước đổ rơi vào tháng 7 và tháng 2. Mùa lúa chín cũng xen kẽ vào khoảng cuối tháng 5 – giữa tháng 6 và cuối tháng 9 – tháng 10.
Pù Luông với những ruộng bậc thang rộng lớn, được ví như Tây Bắc giữa lòng Thanh Hóa. Các thửa ruộng xếp chồng lên nhau với khoảng cách không đều, nằm lọt thỏm giữa núi non hùng vĩ. Mùa nước đổ, ruộng bậc thang Pù Luông cũng giống như tấm gương lấp loáng khổng lồ, thu trọn cảnh sắc đất trời.
Không chỉ là địa điểm ngắm ruộng bậc thang lý tưởng, Pù Luông còn được thiên nhiên ban tặng cho nhiều thắng cảnh nổi tiếng, làm mê đắm lòng người. Trong hành trình khám phá xứ Thanh, bạn đừng quên ghé thăm một số địa danh khác như bản Đôn, hang dơi Kho Mường, bản Ươi – bản Lặn, thác Hiêu, suối Chàm…
Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì
Nhắc đến tỉnh Hà Giang, chắc hẳn bạn đã được nghe đến ít nhất một lần cái tên ruộng bậc thang, cách người nông dân canh tác lúa nước ở vùng cao của tổ quốc. Ở Hoàng Su Phì, ruộng bậc thang tập trung chủ yếu ở 5 xã, nằm ở phía Tây của tỉnh Hà Giang và cách trung tâm thành phố khoảng trên 100km. Nhờ vẻ đẹp, sự độc đáo hiếm nơi nào có được và thể hiện sự thông minh, khéo léo của con người để chinh phục thiên nhiên, ruộng bậc thang Hoàng Su Phì đã vinh dự được cấp bằng Di tích quốc gia bởi Bộ văn hóa Thể thao và Du lịch vào năm 2012.
Hoàng Su Phì là một tỉnh miền núi biên giới, nằm ở phía Tây tỉnh Hà Giang, cách trung tâm thành phố hơn 100km. Di sản ruộng bậc thang tại đây có tổng cộng khoảng 3000 hecta, trải rộng khắp các triền đồi của 6 xã. Do vùng cao có địa hình gồ ghề, thiếu nước, tưới tiêu gặp khó khăn nên người dân nơi đây đã thiết kế và tận dụng kỹ thuật canh tác ruộng bậc thang.
Vì mùa đông ở Hoàng Su Phì rất khắc nghiệt nên người dân tại đây chỉ canh tác một vụ lúa duy nhất mỗi năm. Trong đó, thời điểm mùa nước đổ sẽ rơi vào tháng 4 đến tháng 6. Mùa lúa chín thường diễn ra vào tháng 9, tháng 10 hàng năm. Sở dĩ, đây là nơi ngắm ruộng bậc thang ở Việt Nam nổi tiếng vì có vẻ đẹp độc đáo, hiếm có, thể hiện được sự thông minh, khéo léo của con người.
Khi mùa vụ mới bắt đầu, nước đổ về khắp các thửa ruộng. Lúc này, ruộng bậc thang Hoàng Su Phì giống như một tấm gương khổng lồ, lấp lánh, phản chiếu cả một bầu trời nắng chói chang. Đến độ thu về, ruộng đồng tại đây sẽ thay màu áo mới, đó là màu vàng ươm của lúa chín. Từng lớp lúa trùng điệp ngả nghiêng theo chiều gió, tạo thành các cơn sóng lúa sống động và bắt mắt hơn.
Vào mỗi mùa trong năm, địa điểm ngắm ruộng bậc thang này lại khoác lên mình những vẻ đẹp khác nhau. Tuy nhiên, thời điểm đẹp nhất để đến đây là từ tháng 4 đến tháng 9. Đó là lúc thời tiết ôn hòa, mát mẻ nên bạn có thể di chuyển dễ dàng hơn. Đặc biệt, nếu muốn săn mây và có những bức hình tuyệt đẹp, bạn nên đến Hoàng Su Phì vào tháng 9.
